Bafra
Bafra, pidesi, köftesi, nokulu ve kaymaklı lokumu ile ünlüdür. Nokul, hamurun içine ceviz ve kuru üzüm konularak yapılır. Bir de balkaymak dondurması meşhur. Günümüzde ne yazık ki unutulmaya yüz tutmuş olan Erik Yemeği nefis bir yemektir. Kurutulmuş asıl karaca erik, kuşbaşı et tereyağı ile yapılan Erik Yemeği aynı zamanda midevi ve çok hafiftir.
Bafra Nokulu
İnce hamurun yuvarlanırken içine katılan üzüm, fındık, ceviz serpiştirilerek yapılan şerbetsiz bir hamur tatlısıdır. Dayanıklı olması, enerji vermesi ve kolay saklanabilmesi sayesinde bir tür gemici-balıkçı yiyeceği olarak da tanımlayanlar varsa da artık günümüzde yemekli toplantıların vazgeçilmez bir parçası olmuştur.
Malzemeler :
- 1 kg buğday unu
- 2 adet yumurta
- 1 su bardağı yoğurt250 gr margarin
- 1 su bardağı sıvı yağ
- 1 su bardağı ceviz içi
- 1 yemek kaşığı tarçın
- 2 yemek kaşığı toz şeker
- Yeteri kadar karbonat
Yapılışı:
Buğday unu, bir yumurta, yoğurt, eritilmiş margarin ve karbonat kulak memesi kıvamına gelene kadar yoğrulur. Hamur, 3 topak halinde ayrılır. Yufka şeklinde açılan hamurların üzeri sıvı yağ ile yağlanıp içine dövülmüş ceviz, toz şeker ve tarçın iyice karıştırılarak serpilir. Yufka kıvrılıp yuvarlanır. İstenilen büyüklükte kesilip tepsiye dizilir. Yumurtanın geri kalan sarısı da üstüne sürülüp fırına verilir.
Kaynak: Fatma KÖSE (Samsun Yemekleri İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayını)
20.06.2012 tarih ve 227 sayıyla mahreç işaretli coğrafi ürün olarak tescillenmiştir.
Bafra Lokumu
Kızılırmak Deltası'nda mandalar kimi zaman kış boyunca tamamen özgür olarak yaşamlarını sürdürürler. Diğer hayvanların yiyemeyeceği sertlikteki ot ve sazlarla da beslenen mandaların sütü son derece besleyici ve bu sütten elde edilen kaymak da bir o kadar özeldir. İşte Bafra lokumu bu mandaların sütünden elde edilen kaymaktan üretilir. Son derece besleyici, yumuşak ve hafiftir. Üretimi sırasında hiçbir yabancı katkı maddesi kullanılmadığı için boğazda yanma hissi oluşturmaz. Bu nedenle raf ömrü de az olan Bafra kaymaklı lokumunun kısa sürede tüketilmesi gerekir.
Bafra Pidesi
1 porsiyon ( yaklaşık 230 gr.) Bafra pidesi 70-75 cm uzunluğunda ve 3-4 cm eninde olup, üstü kapalıdır. Pişen ve tereyağı ile yağlanan Bafra Pidesi 6 eşit parçaya kesilmesiyle (yaklaşık 12-13 cm uzunluğunda) servis edilir, yerken hamurunun özelliğinden dolayı baklava gibi ağızda dağılır. Bafra pidesinin yapımında Bafra yöresine has olan tereyağı kullanılmaktadır. Bu tereyağı Bafra' da yetiştirilen hayvanlardan elde edilmekte olup pidemize ayrı bir lezzet katmaktadır. Diğer pidelerde, eritilmiş margarin hamurun üstüne fırça ile sürülmektedir. Bafra pidesinde ise yöremize has olan tereyağı parça halinde hamurun içine konularak eritilmektedir.
Tereyağının ayırt edici özellikleri :
Bafra ilçesi süt hayvanlarından alınan taze sütlerin 100 derecede 15 dakika kaynatılır. Kaynatılan süt 80 dereceye düşünceye kadar soğutulur ve kreması alınıp I gün bekletilir ve daha sonra yayıkta tereyağ yapımında hiçbir katkı maddesi kullanılmaz ve tamamen doğaldır. Rengi hafif sarımtraktır. (sütün doğal rengi) Şekli yuvarlak veya uzun olabilir.
Üretim Şekli:
- Hamur için gerekli malzemeler : (1 çuval unun 50 kg. hesabı üzerinden)
- 50 kg. un,
- 250 gr. Yaş hamur mayası,
- 30 lt. su,
- 250 gr. tuz
- Tüm bu malzemeler karıştırılarak 80 kg. hamur elde edilmektedir.
- Pide hamuru 180 gr. hesabı üzerinden; 80 kg. hamur / 180 gr. 444 adet Bafra pidelik hamur çıkmaktadır.
İç malzemesi:
- 75 — 80 gr. orta yağlı dana kıyması
- 50 gr. ince doğranmış soğan
- Tuz — karabiber
Un; Buğdayın Bafra yöresine ait undan yapılıyor olması ve hamurunun diğer yörelerdeki cıvık hamur gibi olmayıp, unu yoğurma tekniği ve hamurun uzun süre dinlendirilmesi, fırının büyüklük ölçüsünün kullanılan odunun ve ustanın dinlendirilen hamura şekil vermesinden dolayı farklılık gösterir.
Buğday sert ve gevrek bezasta, panda, sekrotary buğday cinslerinden karma yapılarak üretilmiştir.
Kıyma: Her yörenin hayvanlarının etleri kendilerine göre farklıdır. Ayrıca kapalı alanlarda küspe ve samanla beslenen hayvanların etlerinin lezzeti de düşüktür. Küspe ve samanla beslenen sığırların etleri sert olur ve küspeye has bir koku verir. Bundan dolayıdır ki kıyması da sert ve hoş olmayan bir koku içerir. Bu da pişirilip sunulan Bafra pidesinde hoş bir lezzet yaratmaz.
Bunun yanında açıkta doğal olarak beslenen sığırların hareketli olması yönünden etleri yumuşak olması ve doğada yediği doğal otların ve kekiklerin vermiş olduğu lezzet yönünden ayrıcalık sağlar.
Yapılışı:
Hamur: Un, su, tuz ve maya ilave edilerek hamur haline gelinceye kadar yoğurulur. 30 dakika bekletildikten sonra 180 dr parçalar halinde kesilir. Kesilen hamurlar Paza içerisine bezle örtülü olarak 90 dakika dinlendirilir.
Kullanılacak hamurun yoğurma işleminde hamur önce katı kıvamda yaklaşık 5 dakika yoğrulur. Daha sonra yavaş yavaş katılacak suyla ortalama 10 dakika yoğrulur, inceltilen ve uzatıldığında kopmayacak şekle ulaşması ile elastik kıvama gelmesiyle yoğurma işlemi biter.
Pide Harcı:
Kıyma yayvan bir tencere içerisinde kavruluncaya kadar ateş üzerinde pişirilir. Daha sonra kıymanın yağı tamamen ayrılır. Soğuduktan sonra içerisine ince kıyılmış soğan, tuz ve karabiber ilave edilerek iyice karıştırılır.
Hazırlanışı:
Hamur el yardımıyla yaklaşık 1 metre boyunda, 2,5 cm eninde kano şeklinde açılır. İçerisine Bafra pidesi harcı konulur ve üstü kapatılır. Pişirtilmek üzere Karafırın'a sürülür. 15 dakika kadar (iyice kızarıncaya kadar) pişirilir.
Servis:
Karafırından çıkarılan Bafra Pidesi 'nin üzerindeki un fırça yardımıyla temizlenir. Sıcaklığı soğumandan Bafra Pidesi 'nin ortası bıçak yardımıyla açılarak içerisine Bafra' ya has olan tereyağı parçacıklar halinde ilave edilir. Üzerine de 15 — 20 gr. Tereyağı sürülür ve Bafra Pidesi kare ya da baklava dilimleri halinde dilimlenerek servis tabağına dizilir.
